donderdag 2 oktober 2008

Economie

Hoi iedereen,

Vermits het hier zeer druk is, kunnen we niet meteen op al jullie vragen reageren, maar beetje bij beetje zullen de antwoorden wel op de weblog verschijnen. We houden het in elk geval bij…
Eerst nog wat meer uitleg over de economische situatie in Nieuw-Zeeland. Het innen van de inkomstenbelastingen gebeurt via verschillende schijven. Als je op jaarbasis meer dan 60.000 NZ$ verdient (NZ$ / 2 = Euro) moet je zo’n 30% van je loon dat binnen de bovenste schijf valt afstaan aan de belastingen. Op de lagere schijven wordt minder belasting geheven. De exacte cijfers heb ik voorlopig nog niet, maar mijn gastvrouw zei wel dat we het in die orde van grootte moeten situeren.
Ik heb nog niet opgezocht wat de Nieuw-Zeelanders verdienen, maar de belastingen zijn in elk geval wat lager dan in Belgie. De keerzijde van de medaille laat zich gemakkelijk raden; de sociale zekerheid is hier veel beperkter dan in Belgie. Het jaarlijkse bezoek aan de tandarts kost 60 Euro en je trekt daarvan niets terug, tenzij je een (dure) ziekteverzekering bij een privee-maatschappij hebt afgesloten. De overheid speelt op medisch vlak wel een rol door bepaalde geneesmiddelen te subsidieren. Medicamenten die bij de apotheker op de “gesubsidieerde lijst” staan kosten bijna niets, terwijl de andere medicamenten zeer duur zijn. Ook hebben de inwoners van Nieuw-Zeeland nog een aantal andere voordelen, zoals een gratis, jaarlijks kankeronderzoek voor minder jonge mensen.
Wie werkloos is, heeft het hard te verduren. Alleen werklozen die volledig niets hebben (de straatarmen!), krijgen een soort van werkloosheidsuitkering om te kunnen overleven. Op dat vlak zijn wij in Belgie enorm verwend.
Persoonlijk ben ik zeer hard verschoten toen ik dit alles hoorde, vooral omdat Nieuw-Zeeland vroeger een van de meest progressieve landen ter wereld was op sociaal-economisch vlak. Nieuw-Zeeland was, bijvoorbeeld, het eerste land ter wereld met een degelijk pensioenstelsel. Ook was Nieuw-Zeeland het eerste land ter wereld waar vrouwen mochten gaan stemmen.

Tot slot nog de prijzen van een aantal producten (uitgedrukt in EURO!!!):

- In de New World, een grote supermarkt:
- 12 eitjes: 2.75
- Nieuw-Zeelandse appels: 2.10 / kilo
- Kellog’s Choco Pops 450 gr.: 3.40
- Een pak spaghetti Penne 500 gr.: 1.10
- Fanta 1.5 Liter: 1.25

- In een kleinere supermarkt in Auckland:
- Nieuw-Zeelandse gouda: 12 / kg
- Franse Roquefort: 55 / kg
- Een fles Jagermeister 700 ml: 22

- Bakker in Ponsonby:
- Een zelfgebrakken brood (geen toast): 3.30
- Een boterkoek met chocolade: 1.70

- DVD huren:
- 0.70 voor een gewone film (1 week) en 2.70 voor een nieuwe film (1 dag)

- Bus in Auckland:
- 0.75 per zone

Sommige producten zijn dus heel duur in vergelijking met Belgie (brood, alcohol, ...), terwijl andere zaken veel goedkoper zijn (een DVD'tje huren, ...). Het feit dat sommige producten hier zo duur zijn, heeft denk ik te maken met de geisoleerde positie van het land. Een aantal producten worden hier ter plekke vervaardigd, maar voor heel wat producten is het afhankelijk van de import. Omdat Nieuw-Zeeland in een uithoek van de wereld ligt, moeten heel wat ingevoerde producten van ver komen wat de prijs natuurlijk de hoogte injaagt (brandstofverbruik van de schepen, ...).

Zo, wie verzadigd is van al het economische nieuws kan misschien wat tot rust komen op het prachtige Rangitoto Island (zie foto's) of naar de bakker gaan om een paar heerlijke Belgische koffiekoeken te kopen!

Groetjes, Pieter

7 opmerkingen:

Anoniem zei

Dag Pieter,

Ik zag je even schrikken als je schreef dat de sociale zekerheid er enkel is voor de straatarmen. Laat ons dit even relativeren. Ik vond op een website van de NZse regering dat de werkloosheid in het laatste kwartaal van 2007 slechts een luttele 3,4% bedroeg. 96,6% ligt dus niet wakker van de haast onbestaande werkloosheidsuitkering.

Ik vond de volgende gevens ivm de inkomens (wel volledig voorbijgestreefd gezien uit 1999). http://www.stats.govt.nz/store/2006/06/incomes-of-persons-final-yemar99-hotp.htm


Income of Persons (Final)-Year ended March 1999

Highlights

* Average taxable income increased 3.6% to $24,251.
* Amount of tax paid represented 17.6% of total taxable income.
* Female taxable income was 64% of male taxable income.

Total taxable income
1997/98: $67,821 million
1998/99: $69,830 million

Average taxable income
1997/98: $23,418
1998/99: $24,251

Average amount of tax paid
1997/98: $4,398
1998/99: $4,271

Number of personal taxpayers
1997/98: 2,896,100
1998/99: 2,879,470


Enkele opmerkingen hierbij:

* Het gemiddelde belastingpercentage is heel laag.

* Er lijkt een groot verschil tussen het gemiddeld inkomen van vrouwen en dat van mannen. Op de website staat er ook een grafiek die dat duidelijker belicht. Het is natuurlijk mogelijk dat vrouwen ander en minder goed betaald werk doen dan mannen. De vrouwen zouden hun stemrecht beter gebruiken om een gelijk salaris te eisen als mannen voor hetzelfde soort werk. Kaat kan mss een nieuwe partij oprichten die opkomt voor de rechten van de vrouw.

* Als de gemiddelde Nieuw Zeelander 24000 NZD per jaar verdient, dan begrijp ik niet hoe hij een huis van 2M€ ofte 4M NZD kan afbetaald krijgen in 1 leven. Een klein rekensommetje leert ons dat hij 4.000.000/24.000=166 jaar nodig zal hebben om die som bijeen te sparen. Het kan natuurlijk dat de gemiddelde levensverwachting in NZ rond de 200 jaar ligt. Ofwel hebben de NZse banken zich net zoals de amerikaanse schromelijk vergist bij de toekenning van hypoteekleningen. De meest plausibele verklaring is dat een huis op z'n minst een factor 10 goedkoper is. Ge zult zeggen dat ik salarissen van 1999 vergelijk met de prijs van huisen in 2008. Daar is natuurlijk iets van waar, maar ik vermoed dat die in 10 jaar niet vertienvoudigd zijn.

Allé stof om over na te denken.

Bedankt voor de toffe berichtgeving die hier in Luxemburg echt verslonden wordt.

Groetjes van paul

Anoniem zei

Hey Paul, bedankt voor de informatie. De huisprijzen blijken hier effectief sterk gestegen te zijn de laatste jaren. Het verschil tussen 1999 en 2008 is echt niet te verwaarlozen, lijkt me. In Downtown Auckland staan vooral bedrijfsgebouwen, maar ik denk dat de mensen die in de buitenwijken van Auckland wonen (dicht bij de stad) over het algemeen meer verdienen dan de gemiddelde Nieuw-Zeelander. Het is ook een feit dat je in Auckland veel geld betaalt voor een relatief eenvoudig huis, in hout opgetrokken en niet perfect geisoleerd. De werkloosheid is inderdaad heel laag, maar de vraag is natuurlijk wat door wat veroorzaakt wordt. Misschien zijn de mensen hier gemiddeld genomen meer gemotiveerd om snel een nieuwe job te vinden, juist omdat ze niet kunnen profiteren van een te laks systeem. Onze gastvrouw is momenteel werkloos en ze heeft het moeilijk om rond te komen (zegt ze zelf). Voor haar is het nu echt een kwestie van zo snel mogelijk werk te vinden. Voorts wil ik me niet te veel uitspreken over eventuele vormen van verdoken werkloosheid, maar ik vind het vreemd dat er in de supermarkt achter elke kassa iemand staat die je producten in zakjes doet, iets wat je gemakkelijk zelf ook kan doen. In de supermarkt waar wij gaan zijn er telkens een zevental kassa's open (terwijl er per kassa meestal maar twee of drie klanten staan, soms niemand zelfs!). Dat betekent dus dat er aan de kassa's op dat moment een 14 a 21 klanten door 14 werknemers worden gehopen, wat een service!!! Soms zijn er daar zelfs meer werknemers dan klanten... Je gaat er ook van uit dat elke Nieuw-Zeelander alleen een huis moet afbetalen, maar in de meeste huizen wonen gezinnen zodat er dus twee kostwinners per huis zijn die de afbetaling op zich kunnen nemen. Zo kan je de schijnbare levensverwachting (200 jaar) meteen al door twee delen (100 jaar), zodat we toch al iets dichter bij de reele levensverwachting komen. Een alleenstaande man of vrouw hoeft niet in een huis met twee of drie slaapkamers te wonen: hij of zij kan het huis met iemand anders delen (zoals bij onze gastvrouw het geval is). Ik denk dat dit alles je factor X 10 wel wat kan nuanceren, maar het blijft erbij dat de lonen te laag lijken om de huizen te kunnen betalen. Tot hiertoe heb ik me - wat de huisprijzen betreft - vooral op de informatie van onze gastvrouw gebaseerd, maar als ik meer weet zal ik het zeker vertellen. We komen er wel uit :-) :-) :-)

Groetjes, Pieter

Anoniem zei

Dag Pieter,

Bedankt voor je bijkomende overwegingen die zeker valabel zijn. Toch blijf ik nog even bij mijn eerste vaststellingen. Iemand kan nooit zijn hele salaris aan de aankoop van een huis besteden.

Ik ben nog eens mijn licht gaan opsteken op het internet (God beware ons er voor alles te geloven wat daar geschreven staat, maar soms moeten we wel bij gebrek aan beter!).

Op de website van ENZ (http://www.emigratenz.org/house-prices-auckland.html) vond ik het volgende over de gemiddelde huisprijzen in Auckland.

Auckland North - Albany
2008 $630,000
2007 $640,000
2006 $520,000
2005 $488,000
2004 $477,000

Auckland Central - Eastern Suburbs
2008 $742,000
2007 $761,500
2006 $670,000
2005 $642,000
2004 $628,000

Auckland Central City
2008 $352,000
2007 $427,250
2006 $345,000
2005 $368,000
2004 $350,000

Auckland South - Papatoetoe
2008 $330,000
2007 $334,500
2006 $295,000
2005 $264,000
2004 $252,000

Zoals je ziet schommelt de prijs erg in functie van de wijk in Auckland. Dat de huisprijzen in sommige wijken erg gestegen zijn in de laatste jaren is duidelijk. Maar de prijzen blijven wel degelijk goed onder het 1.000.000 NZD.

Als de vastgoedprijzen zo flink stijgen, dan zullen de lonen dat ook wel in min of meerdere mate doen. Toch is er daar wellicht een onevenwicht.

Op de website van ENZ vond ik ook het relaas van een jonge NZer (chemicus en voltijds aan het werk sinds 2 jaar). Hij zegt rond de 40.000 NZD per jaar te verdienen en doet zijn beklag dat hij daarmee moeilijk iets anders kan kopen dan bungalow van 200.000 NZD uit de jaren 40 in een niet zo leuke buurt. Als je er van uit gaat dat iemand niet meer dan 1/3 van zijn salaris aan de aankoop/huur van een woning besteedt, dan kan hij iets meer dan 13.000 NZD per jaar gebruiken aan de afbetaling en heeft hij ongeveer 15 tot 20 jaar nodig om zijn lening van 200.000 NZD met interesten af te betalen. Wellicht zal zijn salaris toenemen met de tijd en moet hij niet zo pessimistisch zijn hé.

Bedankt voor de gedachtenwisseling.

Groetjes,

Paul

PS.
Die website van ENZ is echt geknipt moest je er aan denken langer in NZ te blijven. Je vindt er vanalle informatie over banen, lonen, wonen, enz.

tin zei

Dag nieuw-zeelandse reizigers en snuffelaars :o)
ik sta een beetje achter met de lectuur van de site, dus maak ik er eens werk van! ik vind het echt heel tof om te lezen allemaal. Vooral dat ik duidelijk zie dat Pieter grondig onderzoek voert naar de sociaal-economisch aspecten, en dat Kaat kleurrijke verslagen brengt van wat jullie allemaal doen in de vrije- en werkuurtjes - dat geeft een heel compleet en tof verslag! Toch een voordeel om met 2 op reis te gaan (zegt een sollitaire reizigster ;o)
Ook zijn er soms dingen die mij aan Japan doen denken en dat vind ik ook altijd plezant. Zoals de prijzen van sommige producten in Nieuw-Zeeland erg hoog liggen was dat in Japan dus ook zo, en dan meestal nog dezelfde producten: alcohol, gewoon gebakken brood (waar de gemiddelde Europeaan toch al eens behoefte aan kan hebben, nadat hij al een hele week op toastbrood overleeft, dat meer verhulde lucht is dan wat anders), kaas etc.
zoenies
tinnetje

Anoniem zei

Hey hey

Het spijt me dat ik niks van mij heb laten horen....maar ik lees kei graag jullie site en ik kijk nog liever naar de foto's want ze zijn echt prachtig. Het enige wat ik wel durf over te slaan zijn de stukjes economie :p....maar ja iedereen zijn interssegebied he :)

Anoniem zei

Voor zover ik ervan gehoord heb, zijn de praktisch gratis-medikamenten van de gesubsidieerde lijst wel bijna alle belangrijke medikamenten omvattend; is dat niet het kiwi-model dat medikamenten die bij ons heel wat kosten daar bijna gratis zijn? Hoe werkt dat in de praktijk? En kan je iets zeggen over ziekenhuizen en zo?
Daag.
Renild.

Anoniem zei

Wel heel interessante informatie op jullie blog! Bedankt!
Waarschijnlijk bedenk ik seffens nog iets om jullie te schrijven...
Kusjes,

Renild.